Daha önce size bahsettim mi, bilmiyorum. Ancak benim maymun iştahlı bir zihnim var. Bu tabir, Tim Urban'ın erteleme konusundaki TED konuşmasından. Ancak gerçekten beni doğru şekilde ifade ediyor. Eminim ki günümüz Telaş Çağı'nda bir çoğumuz bu olguya sahip. İnternete bir konuyu araştırmak için girip, birden farklı konulara atlayıp, 20 dakika sonra ilk başladığınız konudan çok uzakta ve neden internete girdiğinizi unutarak kendinizi buldunuz mu? Aramıza hoş geldiniz, maymun bir zihniniz var.
Konuyu çok dağıttım gibi ama işte.. maymun zihnim çalışıyor. Asıl konuya gelelim. Hiç düşünme ve düşünce kavramlarını arasındaki farkı sorguladınız mı? Ben bugün (ne için açtığımı hatırlamadığım) bir internet sörfünün sonunda “Felsefi Süreç İçinde Düşünme Olgusu” başlıklı bir araştırma makalesine denk geldim. Sadece özet ve sonuç kısımlarını okudum. Genelde böyle ilgimi çeken makalelere denk geldiğimde yaptığım gibi.
Bu arada bu paragrafı kısaca akademik makale okumanın faydasına ayırıyorum. İnsanlık olarak tarih boyunca bir çok gelişim gerçekleştirdik. Bu gelişmeler bir sonraki nesile kulaktan kulağa aktarılmaya başlandı ve tabiri caizse Amerika'yı her nesilde yeniden keşfetmeye gerek kalmadı. Tabi ki kulaktan kulağa öğretim süreci verimsiz bir aktarım. Bunu yazının icadı takip etti ve bu gelişmeler daha detaylı ve sağlıklı bir şekilde bir sonraki nesle geçmeye başladı. Bu da gelişimimize inanılmaz bir ivme kazandırdı. Detayları geçiyorum ama geldiğimiz noktada birileri aylarca, belki yıllarca bir konuda araştırma yapıyor ve önemli bir konuda olabildiğince objektif bir sonuç çıkartıyor. Sizlerse bu süreçleri atlayıp direkt hap bilgiye akademik makaleler yardımıyla erişebiliyorsunuz. Fırsat buldukça ilginizi çeken konularla ilgili güncel akademik makaleleri okuyun.
Yine bir reklam ve sosyal mesaj kaygısı ile araya bir paragraf sıkıştırdım. Bunu geçtiğimize göre gelelim ana konumuza yine. Düşünmek ve düşünce arasındaki fark… İnsan olarak bizleri diğer canlılardan ayırt eden en önemli özellik ne dediğimizde hepimizin aklına düşünme becerisi geliyor. Düşünce ve düşünmeyi ayırt etmek üzerineydi makale. Ve uzun zamandır özet ve giriş kısmı dışında detaylarına da bir makalenin göz gezdirdim. Bir çok felsefecinin gözünden düşünme ve düşünceyi değerlendiren yazarlar (Arş. Gör. Dr. Dilek BAŞERER, Doç Dr. Ekrem Ziya DUMAN) gerçekten önemli bir nokta yakalamışlar. Sizlere de vakit bulduğunuzda bu konuya ilginiz varsa makalenin tamamını okumanızı öneririm. Sizin için öz kısmının ilk ve son paragrafını da aşağıya bırakıyorum.
Düşünme, yüklem, yani iş, eylem, oluştur. Düşünce ise, nesne, yani öznenin yaptığı iş, eylemden etkilenen öğedir. Kısaca düşünce, düşünme eylemlerinin sonunda ortaya çıkan, başkaları için de varlık bulan üründür. Sistematik ifadeyle, düşünme; kişinin kendi içerisinde bir faaliyet iken, düşünce ise düşünmenin başka bilinçlere ulaşmış halidir.
…
Düşünme yüzyıllar içinde ana madde sorgulamasından başlayarak, spesifik olarak ele alınan ve Varlık’ın açıklanmasına kadar giden bir süreç olarak değerlendirilmiştir. Buradan çıkan sonuç ise, düşünmenin yıllar içinde değiştiği, sadece bilişsel bir süreç olarak ele alınmadığı, içsel bir konuşma yanında mantıksal ve varlıksal olarak ele alındığı görülmüştür.
Durun! Eğer daha da üşengeçseniz, size bir tavsiyem var. Herkes ChatGPT'yi konuşuyor. Ben de bu konuda bir İngilizce makale serisi yaptım. İlginizi çekerse onlara da göz gezdirin. Diyelim ki o kadar üşengeçsiniz ki, makaleyi de özeti de okumak istemiyorsunuz. Hapın da hapını istiyorsunuz. ChatGPT size yardımcı olabilir. İşte bu makalenin başlığını ve anahtar kelimelerini verdiğimde aldığım özet. Bu arada ben ücretsiz versiyonu kullandığım için sadece konu başlığı ve anahtar kelimeleri verdim. Ücretli kısmında bağlantıyı vererek makaleyi okumasını da sağlayabilirsiniz.
Mahir: "FELSEFİ SÜREÇ İÇİNDE DÜŞÜNME OLGUSU" başlıklı ve "Düşünme, Düşünce, Mantık, Filozof" anahtar kelimeleri olan bir makaleyi nasıl özetlersin?
ChatGPT:
Elbette, "FELSEFİ SÜREÇ İÇİNDE DÜŞÜNME OLGUSU" başlıklı bir makaleyi bu anahtar kelimelerle ilişkilendirerek kısa bir özet hazırlayabilirim:
Bu makale, düşünme sürecini ve felsefi bağlamda nasıl ele alındığını incelemektedir. Düşünme, insan zihni tarafından gerçekleştirilen karmaşık bir süreçtir ve bu süreç, mantık ve düşünceyi şekillendiren temel bir unsurdur. Filozoflar, düşünme olgusunu derinlemesine araştırmışlar ve felsefi düşünceyi nasıl geliştirebileceğimizi anlamamıza yardımcı olmuşlardır. Bu makale, düşünme sürecinin felsefi bağlamda nasıl değerlendirildiğini ve felsefi düşünceyi yönlendiren temel prensipleri ele almaktadır.
Lütfen bu özet, belirtilen başlık ve anahtar kelimelerle ilgili genel bir bakış sunmaktadır. Gerçek bir makalenin içeriği daha kapsamlı olacaktır, bu nedenle ilgi çekici noktaları veya belirli argümanları incelemek için makaleyi okumanız gerekebilir.
Her zaman olduğu gibi; Farkına var, dengeyi bul ve değer yarat!
Kaynaklar:
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/910488
https://www.youtube.com/watch?v=arj7oStGLkU
https://www.youtube.com/watch?v=afeHPFIPBlY